D E N E Y P L A N I
DENEY
NO : 23
DENEYİN
ADI : ÖNCE KARIŞTIR, SONRA AYIR, DEĞİŞİM VAR MI?
DENEY
TARİHİ : 22/12/2011
DENEY
YERİ : SINIF
DENEYİN
AMACI : Karışımları oluşturan saf maddelerin karışım
içinde kendi özelliklerini
koruyabildiklerini
kavrayabilme
DENEYDE
KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER :
Demir
tozu(2 kaşık), tebeşir tozu(2 kaşık), saat camı(3 adet), mıknatıs.
DENEYİ
YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf
DENEYİN YAPILIŞI
1. Saat camlarının birine demir tozu,
diğerine tebeşir tozu koyalım.
2. Demir ve tebeşir tozlarının dış
görünüşlerini inceleyelim. Gözlemlerimizi not alalım.
3. Üçüncü saat camına demir ve tebeşir
tozlarını karıştırarak koyalım.
4. Mıknatısı karışıma yaklaştıralım. Gözlemlerimizi
not alalım.
DENEYİN
SONUCU :
1.
Demir ve tebeşir tozlarını karıştırdığımızda görünüşlerinde bir değişiklik
olmamıştır.
2.
Mıknatısı karışıma yaklaştırdığımızda demir tozlarını, mıknatısın çektiğini
gözlemledik.
3.
Demir mıknatıs ile ayrılabilir. Karışım içinde kendi özelliğini korur.
Bu
deneyle, karışımları oluşturan saf maddelerin karışım içinde kendi
özelliklerini koruyabildiklerini gözlemlemiş olduk.
D E N E Y P L A N I
DENEY
NO : 24
DENEYİN
ADI : SUYUN TADI DEĞİŞİR Mİ?
DENEY
TARİHİ : 22/12/2011
DENEY
YERİ : SINIF
DENEYİN
AMACI : kavrayabilme
DENEYDE
KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER :
Çaydanlık,
ispirto ocağı, su, bardak, sacayak.
DENEYİ
YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf
DENEYİN YAPILIŞI
1. Bir bardak çeşme suyunu içerek tadına
bakalım.
2. İspirto ocağını sacayağının altına koyarak
yakalım.
3. Çaydanlığa çeşme suyu koyarak, sacayak
üzerine yerleştirelim.
4. Su kaynamaya başladığında, çaydanlığın
kapağını açıp ters çevirelim.
5. Kapağın içinde biriken suları bardakta
toplayalım.
6. Deneyi, çaydanlıktaki su iyice azalıncaya
kadar sürdürelim. Kapakta biriken suları bardakta toplamaya devam edelim.
7. İspirto ocağını kapatalım. Bardaktaki
suyun soğumasını bekleyelim. Suyun tadına bakalım.
DENEYİN
SONUCU :
1.
Çaydanlığa koyduğumuz su ile bardakta biriktirdiğimiz suyun tadı aynı değildir.
Bardakta biriktirdiğimiz suyun kireci yoktur. Suyun sertliği azalmıştır. Suların
kaynatılmadan tüketilmesi sağlığa uygundur.
İçtiğimiz su saf su
değildir. Bu suda vücudun gereksinimi olan gözle görülmeyecek kadar küçük
parçalar halinde dağılmış mineraller vardır. Su damacanalarının veya şişelenmiş
doğal kaynak sularının üzerindeki etiketlerde içindeki mineraller bulunur.
D E N E Y P L A N I
DENEY
NO : 25
DENEYİN
ADI : MERCİMEĞİ SÜZELİM
DENEY
TARİHİ : 22/12/2011
DENEY
YERİ : SINIF
DENEYİN
AMACI : Sıvıları, içindeki çözünmemiş katılardan
ayırma yöntemini
kavrayabilme.
DENEYDE
KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER :
Mercimek,
su, süzgeç, bardak, kavanoz.
DENEYİ
YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf
DENEYİN YAPILIŞI
1. Kavanoza önce mercimeği koyup, üzerine bir
bardak su ekleyelim.
2. Yaptığımız karışımı gözlemleyelim.
3. Oluşturduğumuz karışımı süzgeçten
geçirelim.
DENEYİN SONUCU :
1. Oluşturduğumuz karışımda mercimekleri
görebiliriz.
2. Karışımı süzgeçten geçirdiğimizde,
mercimekler süzgeçte kalır.
3. Karışım tam olarak ayrılmamıştır.
Mercimeklerin üzerinde su kalmıştır.
4. Mercimeklerin üzerindeki suyu,
mercimekleri ısıyla kurutup, suyu buharlaştırarak ayırabiliriz.
5. Süzme yöntemini mercimek katı, su sıvı
olduğu için kullandık.
Süzme yöntemi; Sıvıları, içindeki çözünmemiş katılardan ayırmak için
kullanılır. Suyun mercimekten tamamen ayrılması için kurutma işlemini
önerebiliriz. Çünkü mercimekler üzerindeki su buharlaşırsa, ancak o zaman
su-mercimek karışımı ayrılır. Her karışım süzme yoluyla ayrılmaz. Örneğin;
Yemek sodası-su karışımı
Ancak suyun içinde çözünemeyen katılar süzme
yöntemiyle kısmen ayrılırlar. Buharlaştırılırsa tamamen ayrılmaları sağlanmış
olur.
D E N E Y P L A N I
DENEY
NO : 26
DENEYİN
ADI : SODA SUYUN İÇİNDE Mİ?
DENEY
TARİHİ : 29/12/2011
DENEY
YERİ : SINIF
DENEYİN
AMACI : Sıvıları, içinde çözünmüş katılardan
ayırabilme yöntemini
kavrayabilme.
DENEYDE
KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER :
2
kaşık yemek sodası, bir bardak su, süzgeç, cam kase, damlalık, saat camı,
kaşık.
DENEYİ
YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf
DENEYİN YAPILIŞI :
1. Bir bardak suya, iki kaşık yemek sodası
ekleyerek karıştıralım.
2. Karışımın görünüşüne ve tadına bakalım.
Gözlemlerimizi not edelim.
3. Karışımı süzgeçten geçirerek, suyun cam
kasede toplanmasını sağlayalım.
4. Kasedeki suyun tadına bakalım.
Gözlemlerimizi not edelim.
5. Karışımdan damlalıkla bir miktar su alıp,
saat camına koyalım.
6. Saat camını pencere önüne koyarak, birkaç
dakika bekleyelim. Gözlemlerimizi not edelim.
7. Saat camındaki maddenin tadına bakalım.
Gözlemlerimizi defterimize not edelim.
DENEYİN
SONUCU :
1.
Bardaktaki yemek sodasını suyun içinde çözündüğü için göremeyiz.
2.
Yaptığımız karışım bir çözeltidir.
3.
Cam kasede toplanan sıvı ile oluşturduğumuz sıvının farkı yoktur
4.
Yemek sodası, süzme işlemi sonucunda oluşturduğumuz karışımdan ayrılmamıştır.
5.
Saat camında kalan maddenin tadı yemek sodasına benzer.
Su
içinde çözünen yemek sodası, süzülemeyecek kadar küçük parçalar halinde
dağılmıştır.
Yemek
sodası, bu karışımdan sadece buharlaşma yöntemi ile ayrılabilir.
Buharlaşma
yöntemi, bol sulu karışımlardaki fazla suyun ayrıştırılarak atılmasında da
kullanılır.
D E N E Y P L A N I
DENEY
NO : 27
DENEYİN
ADI : DEMİRSE AYIRMAK KOLAY
DENEY
TARİHİ : 29/12/2011
DENEY
YERİ : SINIF
DENEYİN
AMACI : İçinde mıknatıs
tarafından çekilen madde bulunan karışımları
ayırma
yöntemini kavrayabilme.
DENEYDE
KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER :
Ataş,
bakır tozu, demir tozu, toplu iğneler, mıknatıs, kum, tabak(2 adet).
DENEYİ
YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf
DENEYİN YAPILIŞI
1. Tabak içinde bir miktar demir tozu ile
kumu karıştıralım.
2. Karışımın görünüşünü inceleyelim.
3. Karışıma mıknatısı yaklaştırarak,
gözlemleyelim.
4. Diğer tabağın içine kum ve toplu iğne
karışımını koyalım.
5. Karışımın görünüşünü inceleyelim.
6. Karışıma mıknatısı yaklaştırarak,
gözlemleyelim.
7. Diğer malzemelerle aynı işlemleri
tekrarlayalım.
DENEYİN SONUCU :
1. Demir tozu-kum karışımına mıknatısı
yaklaştırdığımızda, mıknatıs demir tozlarını çekmiştir. Demir tozları
karışımdan ayrılmıştır.
2. Kum-toplu iğne karışımına mıknatısı
yaklaştırdığımızda, mıknatıs toplu iğneleri çekmiştir. Toplu iğneler karışımdan ayrılmıştır.
3. Ataş-kum karışımına mıknatısı
yaklaştırdığımızda, mıknatıs ataşları çekmiştir. Ataşlar karışımdan
ayrılmıştır.
4. Bakır tozu-kum karışımına mıknatısı
yaklaştırdığımızda, mıknatıs bakır tozlarını çekmemiştir. Bakır tozları
karışımdan ayrılmamıştır.
Bu deneyde ;mıknatıs, demir tozları, toplu iğne, ataş gibi maddeleri çekerken, bakır tozlarını çekmez. Çöplerdeki demirli atıklar bu yöntemle ayrılırlar.
Mıknatıs, manyetik alan üreten nesne veya malzemedir. Demir, nikel, kobalt gibi bazı metalleri çeker, bakır ve alüminyum gibi bazı metallere ve metal olmayan malzemelere etki etmez.Mıknatıslık etkisi, malzemelerde iki karşılıklı uçta toplanır. Bu iki uca mıknatısın kuzey ve güney kutbu ismi verilir. İki mıknatısın eş kutupları birbirini iterken, zıt kutupları birbirini çeker.
Mıknatıs nerelerde kullanılır, kullanım alanları :
Mıknatısın kullanıldığı başlıca yerlere bakacak olursak, pusula, bildiğimiz VHS videolar, kasetler, bilgisayarların içindeki floppy diskler ve hard diskler, kredi ve ATM kartları, televizyon ve bilgisayar monitörleri, kapı zili, hoparlör ve mikrofonlar, elektrikli motor ve jeneratörler, transformatörler öne çıkıyor. Dikiş makinelerini de unutmayalım; yere saçılan bin tane toplu iğneyi en ufak hasarla toplamanın tek yolu mıknatıs değilse nedir? Bir de buzdolabı kapaklarının üstüne yapıştırılan süsler var tabii.
MIKNATISIN KULLANILDIĞI YERLER
1- Denizciler pusula ile yönlerini bulurlar.
2- Hurda yığınları arasındaki demir parçalarının ayıklanmasında
3- Vinçler de ağır yükleri kaldırmak için elektro mıknatıs kullanılır.
4- Elektrik motorlarında, kapı zillerinde,telgraf ve telefon gibi araçlarda kullanılır.
5- Elektrik santrallerinde jeneratörlerde elektrik elde etmek için kullanılır.
MIKNATIS ÇEŞİTLERİ VE MIKNATISIN KUTUPLARI :
D E N E Y P L A N I
DENEY
NO : 28
DENEYİN
ADI : YÜZEN ÜSTE, BATAN DİBE
DENEY
TARİHİ : 29/12/2011
DENEY
YERİ : SINIF
DENEYİN
AMACI : Suda çözünmeyen maddeleri karışımdan ayırma
yöntemini
kavrayabilme.
DENEYDE
KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER :
Kurşun
kalem, demir tozları, cam bilye, plastik araba, çivi, su, büyük bir kova.
DENEYİ
YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf
DENEYİN YAPILIŞI
1. Yukarıdaki maddeleri büyük bir kova içine
atıp, su ile karıştıralım. Gözlemlerimizi not alalım.
DENEYİN SONUCU :
1. Kalem, plastik araba yüzerken, demir tozları,
cam bilye ve çivi suya batar.
2. Daha küçük bir kalem ve daha küçük plastik
araba da suda yüzer.
3. Küçük cam parçası, iyice ezilmiş demir
tozları, çivi küçük parçaları da batar. Yine yüzdürme yöntemi ile
ayrılabilirler.
Suda çözünmeyen maddeleri karışımdan ayırmak
için, yüzdürme yöntemini kullanırız. Yüzdürerek ayırmanın temel koşulu,
karışımı oluşturan maddelerin yüzme ve batma özelliklerinin olmasıdır.
D E N E Y P L A N I
DENEY
NO : 29
DENEYİN
ADI : ODUN TALAŞINI YÜZDÜRELİM
DENEY
TARİHİ : 30/12/2011
DENEY
YERİ : SINIF
DENEYİN
AMACI : Suda çözünmeyen küçük maddeleri karışımdan
ayırma yöntemini
kavrayabilme.
DENEYDE
KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER :
Odun
talaşı, plastik küvet, su, cam kavanoz(2 adet), küçük çivi(3-4 tane), yemek
kaşığı, plastik tabak.
DENEYİ
YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf
DENEYİN YAPILIŞI
1. Plastik tabak içinde, odun talaşı ve
çivileri karıştıralım.
2. Karışımı su dolu cam kavanoza boşaltalım.
Suyu gözlemleyelim.
3. Su yüzeyindeki odun talaşını kaşıkla diğer
cam kavanoza alalım.
4. Cam kavanozdaki suyu plastik küvete
boşaltalım. Gözlemlerimizi not edelim.
DENEYİN SONUCU :
1. Karışımı cam kavanoza boşalttığımızda
çiviler kavanozun dibinde kalırken, odun talaşları su yüzeyine çıkıp, yüzdüler.
2. Su yüzeyindeki odun talaşını
topladığımızda geriye çiviler kaldı.
3. Cam kavanozdaki suyu plastik küvete
boşalttığımızda kavanozun dibinde çiviler kalmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder