DENEYLER!!!!!!!

 

D E N E Y       P L A N I

 

 

DENEY NO                          :   19

DENEYİN ADI                     :  TAHTA YAPALIM

DENEY TARİHİ                   :   01/12/2011

DENEY YERİ                      :  SINIF

DENEYİN AMACI               :   Doğal bir maddeden yapay bir madde elde etmeyi

                                              kavrayabilme

 

DENEYDE KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER  :

Ağaç tutkalı(500 g), odun talaşı(4 su bardağı), tahta parçası, plastik leğen

DENEYİ YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf

 

DENEYİN YAPILIŞI

1. 4 su bardağı odun talaşını plastik leğen içine dökelim.

2. Üzerine tutkalı ekleyelim.

3. Bu iki maddeyi tıpkı hamur gibi yoğuralım.

4. Yaptığınız karışıma istediğiniz şekli verelim.

5. Elde ettiğimiz maddeyi, tahta parçası ile karıştıralım.

 

DENEYİN SONUCU :

1. Tahta parçası yaptığımız maddeden farklıdır. Tahta doğal madde, deneyde yaptığımız tahta ise yapay maddedir.

2. Doğal ve yapay maddeler arasındaki benzerlikler ;Doğadan olduğu gibi yada çok hazla yapısal değişikliğe uğramadan elde edilmiş maddelere doğal maddeler denir. Doğal olmayan yollardan elde edilen maddelere yapay maddeler denir. Yapay maddeler de doğal maddeler gibi doğadan oluşturulmuş maddelerdir.

Yaptığımız bu etkinlikte; doğal bir maddeden yapay bir madde elde ettik.

 

Maddeleri günlük yaşamda doğal, yapay ve işlenmiş haliyle kullanırız. Örneğin, altın doğal bir maddedir. Ancak takıya dönüştürmek için çeşitli işlemlerden geçirilir. Altın bilezik, altının işlenmiş halidir. Altını işleyen ve şekil veren meslek dalına kuyumcu denir. Bakır doğadan elde edilir. Bakır tencere ise bakırın işlenmiş halidir. Tencere bir cisimdir. Aynı zamanda eşyadır.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

D E N E Y       P L A N I

 

 

DENEY NO                          :   20

DENEYİN ADI                     :  ISI AKIYOR

DENEY TARİHİ                   :   15/12/2011

DENEY YERİ                      :  SINIF

DENEYİN AMACI               :  Maddeler arasında ısı alışverişi ve maddelerin sıcaklık

                                              değişimini kavrayabilme.

 

DENEYDE KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER  :

Kimya termometresi(2 adet), 1 bardak sıcak su, 1 bardak soğuk su, cam kase, beherglas, eşit kollu terazi, tartım takımı.

 

DENEYİ YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf

 

DENEYİN YAPILIŞI

1. Cam kaseye sıcak suyu boşaltalım.

2. Termometrelerden biri ile suyun sıcaklığını, eşit kollu terazi ile de kütlesini ölçüp not edelim.

3. Beherglastaki suyun termometre ile sıcaklığını, eşit kollu terazi ile de kütlesini ölçüp not edelim.

4. Beherglası cam kase içine koyup, 10 dakika bekletelim.

5. Her iki suyun sıcaklığını ölçüp, gözlemlerimizi kaydedelim.

6. 3 dakika daha bekleyip, termometrenin gösterdiği değerleri yeniden kontrol edelim. Bulduğumuz değerleri not edelim.

7. Beherglastaki ve cam kasedeki suların kütlelerini yeniden ölçelim. Bulduğumuz değerleri not edelim.

 

DENEYİN SONUCU :

1. Cam kasedeki sıcak su soğumaya başladı. Sıcak suyun içindeki termometrenin gösterdiği suyun sıcaklık değeri azaldı.

2. Beherglastaki soğuk su ısınmaya başladı. Soğuk suyun içindeki termometrenin gösterdiği suyun sıcaklık değeri arttı.

3. Her iki kaptaki termometrelerin gösterdiği değerler eşit olduğunda suların sıcaklık değerleri sabit kaldı. Yani değişmedi.

4. Her iki kaptaki suyun kütleleri sabit kaldı. Yani değişmedi.

Sıcaklıkları farklı iki madde bir araya geldiğinde, sıcaklığı yüksek olandan sıcaklığı düşük olan maddeye doğru ısı akışı olur. Bunun sonucunda sıcak olan madde soğur, soğuk olan madde ısınır. Maddeler arasında ısı alışverişi durduğunda, her iki maddenin sıcaklığı da eşit olur. Yaptığımız deneyde ölçtüğümüz değer, sıcaklıktır. Yani maddede artan veya  azalan değer sıcaklıktır. Sıcaklığın alçalıp, yükselmesini sağlayan etken ise alınıp verilen ısıdır. Isı madde değildir. Çünkü, soğuk su bulunan bardağa ısı geçtiğinde(aldığında) suyun kütlesinin artmadığı veya sıcak su bulunan bardaktan ısı geçtiğinde(verdiğinde) suyun kütlesinin azalmadığı eşit kollu terazi de yapılan ölçümler sonucunda görmüş olduk.

 

 

 

 

 

 

D E N E Y       P L A N I

 

 

DENEY NO                          :   21

DENEYİN ADI                     :  KALIP KALIP ÇİKOLATA

DENEY TARİHİ                   :   15/12/2011

DENEY YERİ                      :  SINIF

DENEYİN AMACI               :   Isıtılan katı maddelerin sıvı, soğutulan sıvı maddelerin katı hale 

                                              dönüştüğünü kavrayabilme.

 

DENEYDE KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER  :

Ambalajlı sütlü sade çikolata, metal çay tabağı, ispirto ocağı, sacayak, kibrit, tel kafes.

 

DENEYİ YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf

 

DENEYİN YAPILIŞI :

 

1. İspirto ocağını, sacayağın altına yerleştirelim. Sacayak üzerine tel kafes ve çay tabağı koyalım.

2. Çikolatanın ambalajını çıkarıp, çay tabağının içine yerleştirelim.

3. İspirto ocağının üzerindeki çikolatayı gözlemleyelim.

4. 5 dakika sonra ocağı söndürelim. 5 dakika daha bekleyip, gözlemlerimizi not edelim.

 

DENEYİN SONUCU :

1. Çay tabağında çikolata ısıtıldığında eridi.

2. İspirto ocağını söndürüp, 5 dakika beklediğimizde tekrar çikolata katılaşmaya başladı.

3. Eriyen çikolatanın tadı değişmemiştir.

4. Çikolatalar erimiş halde kalıplara dökülüp şekil verilir.

 

Isıtılan katı maddeler, sıvı hale dönüşür. Bu olaya erime denir. Sıvı hale dönüşen madde ise soğuduğunda katı hale dönüşür. Bu olaya donma denir.

Kuyumcular, diş hekimleri ve seramik sanatçıları maddelerin erime ve donma özelliklerinden faydalanarak altınları, takma dişleri ve seramik eşyaları şekillendirirler.

 

 

 

 

 

 

D E N E Y       P L A N I

 

 

DENEY NO                          :   22

DENEYİN ADI                     :  ŞEKERE NE OLDU?

DENEY TARİHİ                   :   15/11/2011

DENEY YERİ                      :  SINIF

DENEYİN AMACI               : Bazı katıların ısı etkisiyle değişip, eski haline gelmediğini

                                             kavrayabilme.

 

DENEYDE KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER  :

Kesme ya da toz şeker, deney tüpü, tüp maşası, ispirto ocağı çay kaşığı, kibrit.

DENEYİ YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf

 

DENEYİN YAPILIŞI

 

1. Deney tüpüne bir miktar şeker koyalım.

2. İspirto ocağının üzerinde deney tüpünü ısıtalım. Gözlemlerimizi not edelim.

3. Bir süre sonra ispirto ocağını söndürelim. Deney tüpündeki şeker soğuduğunda yeniden gözlemleyelim.

 

 

DENEYİN SONUCU :

1. Şeker ısıtıldığında sıvı hale gelmiştir.

2. Şekerin rengi sararmıştır.

3. Şeker soğuduğunda eski haline gelmemiştir.

Bazı katı maddeler, ısı etkisiyle değişikliğe uğrar. Ancak eriyen çikolata gibi eski haline dönemez. Bu olaya ısı etkisiyle bozunma denir.