D E N E Y P L A N I
DENEY
NO : 8
DENEYİN
ADI : HANGİSİ YÜZER HANGİSİ BATAR?
DENEY
TARİHİ : 04/11/2010
DENEY
YERİ : SINIF
DENEYİN
AMACI : Maddenin özelliklerini keşfetmek.
DENEYDE
KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER :
Taş,
şişe mantarı, zeytinyağı, su, tahta parçası, kağıt, demir parçası, beherglas
DENEYİ
YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf
DENEYİN YAPILIŞI
1. Beherglası yarıya kadar su ile dolduralım.
|
2. Gözlemlerimizi her birinde not alarak
sırasıyla taş, kağıt, demir parçası, şişe mantarı, tahta parçası en son olarak
da zeytinyağını suya damlatalım.
DENEYİN
SONUCU :
Hangi
maddeler su yüzeyinin altında kaldı ? Hangi maddeler su yüzeyinde kaldı ? Yandaki
şeklin içine batan ve yüzen maddeleri çiz.
Maddelerin suda batması veya yüzmesi büyüklüklerine
bağlı değildir. Cisimlerin sudaki konumlarını belirleyen etkinin cevabını 2200
yıl önce Archimedes (Arşimet) vermiştir. Rivayete göre Archimedes bir gün banyo
yapmak için su dolu bir küvete girer. Küvetin kenarlarından taşan suyu görünce,
bu suyun ağırlığı ile kendi vücut hacminin suda kalan kısmı arasında bir ilişki
olabileceğini düşünür ve cisimlerin bir sıvıda yüzmesi ya da batmasıyla ilgili
bir sonuca ulaşır. Havada uçan balonlara,
uçurtmalara, kuşlara ve uçaklara olduğu gibi suda yüzen balıklara, gemilere ve
kayıklara da Dünya'nın merkezine doğru (aşağı yönde) şekildeki gibi bir çekim
kuvveti etki eder. Dolayısıyla cismin, sıvadaki ağırlığı havadaki ağırlığından,
sıvının uyguladığı kaldırma kuvveti kadar azalmış olur. Sıvı içerisine
bırakılan herhangi bir cisme görüldüğü gibi değişik yönlerde ve farklı
büyüklüklerde itme kuvvetleri etki eder. Suda yüzmesi veya yüzmemesi maddenin özelliklerinden
birisidir.
|
Maddenin Adı
|
Suda yüzer mi?
|
Suda batar mı?
|
Taş
|
|
X
|
Kağıt parçası
|
X
|
|
Demir parçası
|
|
X
|
Şişe mantarı
|
X
|
|
Tahta parçası
|
X
|
|
Zeytinyağı
|
X
|
|
D E N E Y P L A N I
DENEY
NO : 9
DENEYİN
ADI : MIKNATISIN ETKİSİ?
DENEY
TARİHİ : 04/11/2010
DENEY
YERİ : SINIF
DENEYİN
AMACI : Maddenin özelliklerini keşfetmek.
DENEYDE
KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLER :
Madeni paralar, plastik düğme, toplu iğne, silgi, gümüş
yüzük, cam bilye, kağıt, kurşun kalem, mıknatıs.
DENEYİ
YAPACAK ÖĞRENCİLER : Tüm sınıf
DENEYİN YAPILIŞI
1. Madeni para, cam bilye, kurşun kalem,
silgi, kağıt, plastik düğme, toplu iğne ve gümüş yüzüğü masa üzerine
yerleştiriniz.
2. Mıknatısı cisimlere yavaşça yaklaştırınız.
Gözlemleyerek ayrı ayrı not alınız.
DENEYİN
SONUCU :
Hangi
maddeler mıknatıs tarafından çekildi?
Hangi
maddeler mıknatıs tarafından çekilmedi ?
MANYETİZMA:
Mıknatıslık olaylarını inceleyen bilim dalına denir. M.Ö. 600 yıllarında Manisa
ili Magnesia olarak biliniyordu. Mıknatıs ilk olarak burada bulunduğu için(Eski
Yunanlılar,bu kayaların bazı metalleri çekerek kendilerine yapıştıklarını
gördüler) siyah taşı andıran demir,nikel,çelik ve kobaltı çeken demir filizine
manyetit adı verilmiştir. Bugün mıknatıs diyoruz. Demir,nikel,kobalt gibi
metalleri çekme özelliği gösteren cisimlere mıknatıs denir. Cisimlerin bu
özelliğine de mıknatıslık denir.
Mıknatıs
tarafından çekiliyor veya çekilmiyor olması maddenin özelliklerinden birisidir.
Maddenin Adı
|
Mıknatıs
çeker mi?
|
Mıknatıs
çekmez mi?
|
Madeni para
|
X
|
|
Cam bilye
|
|
X
|
Kurşun kalem
|
|
X
|
Silgi
|
|
X
|
Plastik düğme
|
|
X
|
Toplu iğne
|
X
|
|
Gümüş yüzük
|
|
X
|
Kağıt
|
|
X
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder